Marion Geisler

Wat vinden we het moeilijk om expliciet te zijn. En daarmee bedoel ik: precies uitspreken wat je wil.

Wat we meestal doen is ‘jij’-taal bezigen. “Jij ruimt ook nooit de vaatwasser leeg”.  “Jij bent altijd met jezelf bezig”.

Of we zeggen helemaal niks. Uit frustratie (“Ik heb het al zo vaak gezegd, maar het heeft geen effect”), uit angst (“Als ik nou wat zeg wordt hij boos en krijg ik weer een tirade over me heen”) of uit goedbedoeld denken voor de ander (“Laat ik het nou maar voor me houden, dan belast ik hem er niet mee”).

Jij-taal

In alle gevallen zit er een boodschap naar de ander toe in datgene wat we vooral niet uitspreken. In de jij-taal zit een verlangen verborgen die in de vorm van jij-taal zó aanvallend overkomt, dat de ander de boodschap niet kan horen. Wat is er zo moeilijk aan om “Jij ruimt ook nooit de vaatwasser leeg” te vertalen (voor de ander) naar “Ik zou het zo fijn vinden als je zelf eens ziet dat de vaatwasser uitgeruimd moet worden en dat ook doet.”? “Jij bent altijd met jezelf bezig” zou kunnen worden “Ik zou het fijn vinden als je weer eens wat meer aandacht aan mij zou besteden”.

Zwijgen

Zwijgen kan een vorm van passief verzet worden tegen een situatie die al te lang duurt. Blauwe plekken op je ziel worden vanzelf doof van pijn, waardoor je je wensen en verlangens niet meer uitspreekt. Je kijkt wel uit. Toch veroorzaakt deze vorm van non-communicatie op den duur meer verwijdering dan dat het iets oplost. De ander kent je denkrichting niet meer en verliest je ontwikkeling uit het oog. Jij weet ook niet meer wat de ander doet of voelt en de verwijdering is een feit. Het gevolg is dat jullie uit elkaar groeien.

Expliciet worden

Hoe moeilijk het ook is, als je je relatie wilt behouden of redden, dan is expliciet worden over je gevoelens en gedachten van essentieel belang.

Probeer het eens op deze manier:

1. geef eerst de feitelijkheden weer (“Ik merk dat je de vaatwasser niet uitruimt”),
2. geef dan aan wat het met je doet in de vorm van ‘ik vind’ of  ‘ik voel’ (“ik heb daardoor het gevoel dat ik er alleen voorsta”),
3. wees dan expliciet in wat je wil (“Ik zou het fijn vinden als je eens op eigen initiatief de vaatwasser uitruimt”),
4. en vraag dan aan de ander wat zijn/haar reactie is, waarmee je een dialoog mogelijk maakt.

Het voordeel van deze manier van communiceren is dat je de verantwoordelijkheid voor wat je denkt en voelt bij jezelf houdt en dus niet met jij-taal bij de ander legt. Voorwaarde is wel dat je compassie opbrengt voor de ander. Zeker als jullie al op gespannen voet staan en je begint dit gesprek, zal de ander  zich ongemakkelijk te voelen en misschien in eerste instantie niet heel handig reageren. Heb geduld en vertrouwen, want dit gaat je heel veel opleveren.

Ik wens je toe dat je uiteindelijk een open communicatie krijgt, waarbij je alles zonder verzet en zonder angst alles met de ander kan bespreken en delen.